U skupštinskoj sali Opštinske uprave u srijedu, 6. decembra, u organizaciji Narodne biblioteke „Ivo Andrić“ promovisan je prvi tom Enciklopedije Republike Srpske i knjiga „Besjede – prilog afirmaciji nauke i umjetnosti“ akademika Rajka Kuzmanovića. O ovim vrijednim kulturnim i naučnim poduhvatima govorili su predsjednik Akademije nauka i umjetnosti Republike Srpske akademik Rajko Kuzmanović, akademik Drago Branković i mr Momčilo Spasojević,
koji je prikupljao enciklopedijske odrednice vezane za opštinu Čelinac, a voditelj ovog književnog susreta bila je Jelena Ivanković, direktor čelinačke biblioteke.
Predstavljajući Prvi tom Enciklopedije Republike Srpske čiji je izdavač Akademija nauka i umjetnosti Republike Srpske, akademik Kuzmanović rekao je pored ostalog da je ovo jedan od pet tomova, koliko je predviđeno da se uradi.
„Enciklopedija je opšteg tipa, i u njoj su istraživačkim postupkom i načinom obrade odrednica prikazana suštinska pitanja o prošlosti i sadašnjosti Republike Srpske. Ona predstavlja naučni dokument koji bi trebalo da istakne i trajno zaštiti identitet Srpske, njenu istoriju, kulturu, tradiciju, jezik, pismo i druge bitne elemente. Njen značaj je u tome što će pokazati da Republika Srpska ima snage da izradi ovakav jedan dokument, koji će objektivno pokazati šta Srpska posjeduje, ali i da ima posebnu državotvornost da napiše ovakav dokument bez uplitanja politike. Sve u Enciklopediji napisano je argumentovano, na bazi činjenica i provjerenih podataka, koji su prolazili cijelu proceduru dok nisu dovedeni u strogi red“, naglasio je Kuzmanović.
On je dodao da su u prvom tomu Enciklopedije obrađena dva grada i pet opština, te 149 vjerskih objekata, od čega 124 pravoslavna, sedam katoličkih i 20 muslimanskih.
„U proteklih deset godina, od kako je uređivački tim krenuo sa pripremom Enciklopedije, do sada je završen cijeli prvi tom i pripremljeno je 80 odsto materijala drugog toma. Sačinili smo bazu u kojoj je obrađeno oko 11.000 odrednica za cjelokupnu Enciklopediju. Predvidjeli smo da svake naredne godine izdamo po jedan tom, koji će biti predstavljen i na Sajmu knjiga u Beogradu. Najvažniji element koji se obrađuje u Enciklopediji naseljena mjesta u Republici Srpskoj kojih je ukupno oko 2.600. Rad na Enciklopediji imao je nekoliko faza, u toku kojih je imenovano 28 stručnih redakcija po naučnim oblastima, zatim okupljeno 150 ljudi u 63 opštine i grada, čije će se znamenitosti naći u cjelokupnoj Enciklopediji“, rekao je Kuzmanović.
Momčilo Spasojević je govorio o značaju i razvoju enciklopedija kroz razvoj civilizacije i kroz razvoj srpske države.
„Danas se podrazumijeva da svaki ozbiljan narod i da svaka ozbiljna država imaju svoju enciklopediju. To znači da ovaj projekat učvršćuje i uozbiljuje Republiku Srpsku i srpski narod na ovim prostorima. Međutim, to nije lagan i jeftin posao i zato su poslovi na njihovim izradama veoma složeni i dugi“, rekao je Spasojević navodeći nekoliko zanimljivih detalja iz svoga rada u ovom projektu.
Akademik Drago Branković predstavio je knjigu „Besjede – prilog afirmaciji nauke i umjetnosti“ Rajka Kuzmanovića koju je i uredio. On je u svom osvrtu na ovu knjigu, pored stručne analize, ukomponovao i dosta emocija, što je i razumljivco ako se uzme u obzir da se radi o dugogodišnjoj saradnji dva naučna radnika koja je prerasla u prijateljstvo.
Budući da je autor djela „Besjede“ po vokaciji pravnik, istaknuto je da je ova knjiga za široku čitalačku publiku vjerovatno najzanimljivije njegovo štivo, za koje bi se moglo kazati da ima i odlike svojevrsnog bestselera. Ujedno ovom knjigom Kuzmanović se svrstao među naše najbolje besjednike, rekao je Branković.
„Na 515 stranica, uredno odštampanih, prezentovano je stotinu različitih besjeda svrstanih u devet tematskih grupa, datiranih i kratko obrazloženih. Besjede su pretežno novijeg datuma, a nijedna ne izlazi iz vremenskog okvira ovoga vijeka. Moglo bi se kazati da su izgovorene za proteklih deset godina. Njihova tematika je veoma raznovrsna. Odnose se na značajne ličnosti, rad Akademije nauka i umjetnosti RS i prijem novih članova, pravo, politiku, međunarodne skupove, godišnjice, književnost, likovnu umjetnosti, promocije knjiga, pa do nekrologa preminulim akademicima. Pored ostalog, one svjedoče i o velikoj dinamici života i rada kako autora, tako i ustanove, Akademije nauka i umjetnosti RS, na čijem čelu se autor nalazi gotovo četvrt vijeka. U svakoj od besjeda jasno je prepoznatljiv veliki trud i želja da auditoriju, pred kojim su držane, ponudi nešto novo i zanimljivo i, koliko je to moguće, i orginalno. A kada se to učini čistim vukovskim jezikom i kratko, onda dobar rezultat nije mogao izostati, obrazložio je Branković istovremeno naveo da je očigledno da se autor pomno spremao za svaki svoj nastup i da se, kako kaže, drži teze da nema dobre besjede bez dobre pripreme. Sve ostalo je, smatra Branković, improvizacija čiji je domet izuzetno ograničen.
„Rajko Kuzmanović zna lijepo i slikovito da se izražava i, čini se, kao da iz toga izbija neka davna, potajna duboko skrivena simpatija za književnim pozivom, a nije zapostavljena ni emocionalna retorska strana, odnosno „impuls srca“, načelo objektivnosti, kao ni etički i logički principi, zaključio je Branković.
Akademik Kuzmanović je ovu priliku iskoristio da načelniku opštine Čelinac Momčilu Zeljkoviću, čelinačlkoj biblioteci, Momčilu Spasojeviću i „Čelinačkim novinama“ pokloni po jedan primjerak prvog toma Enciklopedije Republike Srpske, a poklonio je više primjeraka „Besjeda“ posjetiocima ove zanimljive književne večeri.
Tekst: Borislav Maksimović
Foto: B. Maksimović, D. Kljajić
{gallery}fotografije/2017/12_decembar/promocija{/gallery}
